T24 Kültür Sanat
Yarın (15 Kasım) akşam Şinasi Sahnesi’nde gerçekleşecek Kapanış ve Ödül Merasimi ile sona erecek 35. Ankara Sinema Şenliği’nde dün, Ulusal Uzun Sinema Yarışı’nın son üç sineması heyet karşısındaydı.
Ekiplerinin de iştirakiyle “Hakkı”, “Mukadderat” ve “Ölü Mevsim”, Ankara’da birinci kere izleyiciyle buluştu.
“Küçükken dinlediğim bir kıssadan esinlendim”
“Hakkı”nın gösterimine direktör Hikmet Kerem Özcan, üretimci Öykü Canlı ve oyuncu Cem Zeynel Kılıç katıldı.
Hikmet Kerem Özcan, sinemanın öyküsünü oluştururken esin kaynakları olup olmadığını soran bir izleyiciye şu cevabı verdi:
“Evet, var. Yılmaz Güney’in ‘Umut’ sineması, benim genç yaşta izlediğim ve mesleğimde, sinema seyahatimde mihenk taşı sinemalardan biriydi. Natürel ki ondan etkilendim lakin bu farklı bir kıssa, farklı bir vakitte geçen bir öykü. Birçok öbür esin kaynaklarım da oldu. Mesela, küçükken dinlediğim bir öyküden esinlendim bu sinemada, şahsen Ege’de yaşanan bir olaydan.”
Özcan, Hakkı karakterini oluşturma sürecini de şu sözlerle anlattı:
“Bir erkeklik krizi yaşadığını planlayarak oluşturdum Hakkı’yı. Zira esasen bacanağıyla olan bir çekişmesi var. Aslında bir yandan yaşadığı köyde, turizmle birlikte birçok kişi zenginleşirken o, zenginleşme yarışının dışında kalıyor. Biraz da kendi karanlık tarafına geçtikten sonra, hayatındaki bayan kavramını da yok eden, en son kendi kendini de yok eden bir şeye dönüşüyor. Nermin’in gidişi, heykelin yok oluşu üzere.”
Yeni projesi olup olmadığını soran bir izleyiciye de “Şu an ikinci senaryoma ağır bir halde çalışıyorum; o da ruhsal tansiyon temalı. Bunu aslında bir gaye üzere planlayarak yapmıyorum, biraz oraya götürüyor yazmak istediklerim, düşünmek istediklerim” cevabını verdi.
Oyuncu Cem Zeynel Kılıç, sineması birinci kere Ankara Sinema Şenliği’nde izlediğini belirtti ve projeye dahil olma sürecini şu sözlerle anlattı:
“Burada birinci defa izledim ‘Hakkı’yı. Yalnızca senaryosunu biliyordum ve setteki çekimleri… Dışarıdan göremiyordum. O yüzden hâlâ tesiri var bende. Yeterli bir rol gelince, hani büyük küçük rol olmaz denir ya, güzel senaryolarda olmaz. Ancak berbat senaryolarda olur o, rol seçeriz. Bana sorarsanız, düzgün eser hepinizin farklı çıkarımlar yaptığı yapıttır. Yani o sinema hepinizin olur. Mesela, direktörün yahut senaristin hiç düşünmediği şeyi siz yorumluyorsunuz ya, işte o, onun düzgün olduğunu gösterir. Aslında makbul olan da odur. Biraz seyirciye bırakmaktır işi. Bu senaryoyu okuduğumda dedim ki, çok âlâ. Hem günümüz Türkiye’sini anlatıyor, hem de aslında insanlığın üniversal değerlerini… İkisini o kadar hoş harmanlamış ki…”
“Çocuksuz konutlarda sıkılma anlarım besledi hikâyeyi”
“Ölü Mevsim”in gösterimine, muharrir ve direktör Doğuş Algün, üretimci Burak Kaplan, oyuncular Funda Eryiğit, Naz Göktan ve Haydar Şahin katıldı.
Doğuş Algün, imal sürecinin nasıl geliştiğinin sorulması üzerine şunları söyledi:
“Filmin bir doğma anı yok, vakitle gelen müşahedelerden oluşuyor. Çocukluk yıllarından, çocuksuz meskenlerde sıkılma anlarım sineması besleyen noktalar. Senaryo süreci, sineması çektikten sonra bile devam etti, bilhassa kurgu esnasında, ve toplamda yedi yıl sürdü senaryo etabı. Son dört yılda senaryo hareketlendi. Bu süreçte izlediklerim ve okuduklarımdan esinlendim. Bir yandan oyun da yazdığım için dramaturji de çalıştık. Sinemanın kaba kurgusu dört saatti ve sonradan, baştan kurguladık. Sahne sahne kameranın hareketini tartıştık görüntü yönetmeni Ece Latifaoğlu ile. Kamerayı omuzda istedik, karakterlere daha derin girebilmek için ve bunun bir sinema olduğunu seyirciye nasıl unutturabiliriz üzerine düşündük. Ve hatta müzik bile kullanmadık.”
Filmde Nimet rolünü canlandıran Funda Eryiğit, projeyi kabul etme sürecini şu sözlerle anlattı:
“Senaryo en başta tavladı beni. Yalnızca oynadığım karakter değil, öbür karakterler ve diyaloglar da çok etkileyiciydi. Oynadığım karakter de merak ettirdi ve sorgulattı beni. Senaryoda bütün karakterler incelikli düşünülmüş, bütün karakterler kendi kederinde. Kardeşler birbirini anlayamıyor ve bu durum öbür karakter münasebetlerinde de var.”
“Yeşilçam’a hasretle yaşıyorum”
Yarışmanın son gösterimi “Mukadderat” ile oldu ve gösterime yönetmen Nadim Güç, senarist Erdi Işık, üretimci Rodi Kayım, oyuncu Aslıhan Gürbüz katıldı.
Nadim Güç, sinemanın çıkış öyküsünü anlatırken şunları söyledi: “Erdi bu senaryoyla geldiğinde kahraman olmayan birinin kıssasını anlattığını düşündüm. Rastgele bir meskende olabilecek, rastgele bir kıssa. Bu çok hoşuma gitti. Yeşilçam’a hasretle yaşıyorum, bunu bilhassa yapmasam da Yeşilçam sinemasına benzetilmesi hoşuma gitti. Sinemada bir bayanın değişimi ve halkalar formunda büyüyen, erkeklere de dokunan ve değiştiren bir yapı vardı. Bayanlar da, erkekler de kusur yapıyor. İnsan olmaya hakikat giden bir yol çiziyoruz sinemada.”
Erdi Işık, Sultan karakterini yazarken annesinden esinlendiğini belirtti ve “Her ailede misal öyküler var. Sultan’ı Parıltı Abla’yı düşünerek yazmıştım ve Nadim’e ‘Çocukluğumun geçtiği Cide’sini hayâl ediyorum ve bunu yansıtmak istiyorum’u söyledim” dedi.
Aslıhan Gürbüz, Nur Sürer ile birlikte tıpkı sinemada yer alma tecrübesini “Benim için Türkiye sinemasının yaşayan çınarlarından biriyle oynamak çok büyük öğretiydi” kelamlarıyla tariflerken, sineması birinci defa Ankara Sinema Şenliği’nde izleme talihi bulduğunu söyledi ve “Uzun vakittir okuduğum en yeterli senaryoydu” dedi.
“Mübadele değil, tehcir”
Dün ayrıyeten, Bülent Vardar‘ın yönettiği “Köklere Yolculuk” (2024) aslı belgesel de dünya prömiyerini şenlik kapsamında yaptı.
Vardar, Kuzey Yunanistan olarak bilinen Selanik, Yenice-i Vardar’da (Giannitsa) doğan ve büyüyen dedesi ile babaannesini odağına aldığı sinemanın gösterimi akabinde Bülent Vardar, seyircilerin sorularını yanıtladı.
Yapım sürecinin sancılı geçtiğini belirten Vardar, “Belki de birden fazla vakit bu işi bitirmekten vazgeçmeyi düşünmüş de olabilirim, zira çok parasız şartlarda bu sineması bitirmek zorunda kaldım” açıklamasında bulundu. Zorluklara karşın motivasyonunu kaybetmediğini belirten Vardar, şunları söyledi: “Beni motive eden şey, yıllar sonra Ayşe Hoca’nın gözleri yaşararak anlattığı halde, benim köklerim nereden geliyordu ve neden bu türlü oldu, niçin orada hayat devam edemedi, bu beşerler buraya getirilmek zorunda bırakıldılar üzere sorular oldu. Bana sorarsanız, mübadele değil de bir tehcir, mutabakatla göçe zorlanmışlar.” Vardar ayrıyeten, “İlk gösterimimizin Ankara’da, Türkiye’nin en kıymetli şenliklerinden birinde yapılmış olması da benim için memnunluk kaynağı” dedi.
Festivalde bugün
Festivalin bugünkü programında, İspanyalı direktör Mar Coll‘un Locarno’dan Özel Mansiyon alan “Salve Maria” (2024), Belçika’nın tanınmış oyuncusu Veerle Baetens’in Sundance Sinema Şenliği’nde En Düzgün Bayan Oyuncu kolunda Heyet Mükafatı kazanan “Eridiğinde” (When It Melts), Piero Messina‘nın melankolik bilimkurgusu “Farklı Bir Son” (Another End), Neri Marcorè‘nin biyografik spor draması “Zamora” (2023) ve Hindistanlı direktör Payal Kapadia’nın Cannes’da Büyük Heyet Ödülü’nü kazanan “Aydınlık Hayallerimiz” (All We Imagine As Light, 2024) isimli sinemalar izlenebilir.
|
Eserleri infial yaratan Sayna Soleimanpour: Ben neden bayan cinayetlerini güzelleyeyim? |
