Halk TV müellifi İsmail Saymaz, Yeterli Parti’nin, AKP tarafından hazırlanan ve bugün TBMM’de Anayasa Komisyonu’na getirilecek olan Anayasa değişikliği teklifine karşılık hazırladığı alternatif teklifin ayrıntılarını aktardı. Kelam konusu alternatif tasarıya CHP’nin hukukçu kurmayları tarafından da eklemeler yapıldığını belirten Saymaz, “Muhalefet için güç bir hafta olacak” dedi.
Saymaz yazısında, CHP’nin de düzenlemelerde bulunduğu, Yeterli Parti’nin AKP’nin hazırladığı tasarıda yaptığı değişiklikleri şöyle aktardı:
“24 ve 41. unsurlarına getirilen değişiklikleri reddetmiyor, yalnızca elden geçiriyorlar”
İki parti, iktidar tarafından Anayasa’nın 24 ve 41. hususlarına getirilen değişiklikleri reddetmiyor, yalnızca elden geçiriyor. Örneğin iktidarın teklifinde 24. hususun ikinci cümlesi şöyle:
‘Hiçbir bayan; dini inancı sebebiyle başını örtmesi ve tercih ettiği kıyafetinden ötürü eğitim ve tahsil, çalışma, seçme, seçilme, siyasi faaliyette bulunma, kamu hizmetlerine girme ile öbür rastgele bir temel hak ve hürriyeti kullanmaktan ya da kamu yahut özel kesim tarafından sunulan mal ve hizmetlerden yararlanmaktan hiçbir surette mahrum bırakılamaz.’
Maddenin son cümlesi ise şu biçimde:
‘Alınan yahut verilen bir hizmetin gereği olan kıyafet kelam konusu olduğunda devlet, lakin dini inancı sebebiyle bayanın başını örtmesini ve tercih ettiği kıyafetini hiçbir surette engellememek koşuluyla gerekli önlemleri alabilir.’
Başörtüsü ve bayanın kıyafet tercihi
İyi Parti’nin teklifinde ‘Dini inancı sebebiyle başını örtmesi ve tercih ettiği kıyafetinden dolayı’ kısmı çıkarılıyor.
Yerine şu öneriliyor:
‘Hiçbir bayan, başını örtmesi de dahil olmak üzere tercih ettiği kıyafetinden…’
Son cümledeki ‘Dini inancı sebebiyle bayanın başını örtmesini ve tercih ettiği kıyafetini hiçbir surette engellememek…’ sözü burkaya kapı aralayacağı terk ediliyor.
Şu söz ekleniyor:
‘Devlet, bayanın başını örtmesini hiçbir surette engellememek kuralıyla gerekli önlemleri alır.’
“Tüm inançlara eşit hizmet verme yükümlülüğü” unsuru eklensin
CHP, 24. unsurda AK Parti’nin getirdiği teklifin dışında kalan iki paragrafa iki cümle ekliyor.
İnanç özgürlüğüne dair üçüncü paragrafa ‘Devlet dini inançlar ortasında ayrımcılık yapamaz, tüm inançlara eşit hizmet vermekle yükümlüdür’ tabirinin eklenmesini istiyor. Elbette bu, cemevlerine yasal statüyü akla getiriyor.
Din derslerine dair dördüncü hususa, ‘Bu öğretim belli din yahut mezhebin dayatılması halinde verilemez’ tabirini öneriyor. Bu da AİHM’in Alevilere yönelik zorunlu din dersi verilmesini cezalandıran kararlarını hatırlatıyor.”
Saymaz, “İki cümlenin İyi Parti tarafından kurula sunulacak metinde olup olmayacağı şimdilik bilinmiyor. Kurulda göreceğiz” notunu düştü.
41. madedeki “evlilik birliği” düzenlemesi
Saymaz , şöyle devam etti:
“İktidarın 41. unsura ilişkin teklifi ‘Evlilik birliği lakin bayan ve erkeğin evlenmesiyle kurulabilir’ cümlesini içeriyor. İyi Parti ise bu maddenin ‘Evlilik birliği fakat bir bayan ve bir erkeğin evlenmesiyle kurulabilir ve eşler ortasında eşitliğe dayanır’ diye yazılmasını istiyor. Böylelikle çok eşliliğin önlenmesi amaçlanıyor. CHP ise ‘reşit’ tabiri eklenerek, çocuk yaşta evliliklere set çekilmesini savunuyor.
“Çocuk istismarı” için ikinci ek fıkranın genişletilmesi talebi
İyi Parti, ‘Devlet her türlü istismara ve şiddete karşı çocukları hami önlemleri alır’ formundaki ikinci ek fıkranın genişletilmesini istiyor.
Önerisi şöyle:
‘Her çocuk şiddet, berbat muamele, sömürü, baskı, istismar ve ayrımcılığa karşı korunma hakkına sahiptir. Devlet çocukların şahsî gelişim, eğitim, sıhhat, beslenme ve barınma haklarını sağlamakla ve bayanlar ile çocuklara yönelik her türlü istismara ve şiddete karşı esirgeyici önlemleri almakla yükümlüdür.’
CHP, teklife bir cümle daha ekliyor.
Cümle şu halde:
‘Barınma haklarını sağlama yükümlülüğü, lakin merkezi yönetim ve mahalli yönetimler eliyle yerine getirilir. Öteki kurum ve kuruluşlara devredilemez, kısmen de olsa onlar eliyle yürütülemez.’
CHP, 41. hususa iki ek fıkra daha öneriyor.
İlki şöyle:
‘Devlet çocukların korunmasında ve bayana yönelik fizikî, cinsel, ruhsal ve ekonomik şiddetle çabada minimum olarak Birleşmiş Milletler ve Avrupa Kurulu müktesebatındaki garantileri sağlamakla yükümlüdür.’
Diğeri de:
‘Devlet, toplumsal cinsiyet eşitliği sağlamak, her türlü ayrımcılığı önlemek, bayana yönelik şiddete karşı önleyici, gözetici, caydırıcı önlemleri almak ve bayanı güçlendiren bütüncül siyasetleri hayata geçirmekle yükümlüdür.’
İstanbul Sözleşmesi
Sonuncu fıkrada CHP, ismini anmadan İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanmasını istiyor.”
Yazının tamamını okumak için .